Hacı Hamza Hamamı
Mahmud Çelebi caminin karşısındadır. Kitabesi yoktur. XV. yy. sonu XVI. yy.ın başında yapıldığı sanılmaktadır. Günümüzde erkekler bölümü işlemekte olan Hacı Hamza Hamamı da bir çifte hamamdır. Her iki bölümde soyunma yerleri birer büyük kubbe ile örtülüdür. Erkekler kısmının sıcaklık bölümünün dört eyvanlı ve köşelerde dört halvet hacreli eski Türk sivil mimari şemasına uygun bir biçimde olmasına karşılık , kadınlar kısmının çok daha ufak olan sıcaklığı yan yana çifte halvet biçimindedir.
Kitabesi olmayan ve banisi bilinmeyen çifte hamam araştırmacılarca farklı dönemlere tarihlendirilir. Yapıyı ilk kez planı ile birlikte tanıtan K.Klinghardt tarihlendirme yapmaz. A.S.Ülgen yapının 15. yüzyıl sonu 16. y.y. başı olarak kabul eder. K.Otto Dorn , 14.yy. sonu ve 15.yy. başı olarak kabul eder.
Doğu batı doğrultusunda uzanan hamam , güneyde erkekler ve kuzeyde kadınlar kısmından oluşur. Erkekler kısmı işlevini devam ettirmekte, kadınlar kısmı çini atölyesi olmuştur.
Kadınlar kısmı doğuda kare planlı soğukluk , batıda sıcaklık , tuvalet ve eş boyutlu kare planlı iki halvet mekanlarından ; erkekler kısmı doğuda kare planlı soğukluk , batıda ılıklık , tuvalet ve dört eyvanlı sıcaklık mekanlarından ibarettir. Kadınlar ve erkekler kısmının batı cephesine bitişik kuzey güney yönünde dikdörtgen planlı bir su deposu vardır. Sıcaklık kare planlı olup , dik eksenlerde ortadaki sekizgen bölüme açılan dört eyvan ve çapraz eksenlerde eş boyutlu kare planlı dört köşe odasından oluşur. Eyvanlar eksen doğrultusunda beşik tonozla köşe odaları tromp geçişli kubbelerle örtülüdür. Kubbeyle örtülü merkez mekanın ortasında sekizgen göbek taşı yer almaktadır. Kubbeler sekizgen kasnaklıdır.
Erkekler kısmının soğukluğu dışa ve ılıklık mekanına yuvarlak kemerli kapılarla bağlıdır. Cepheler moloz taş ve tuğlanın harçla birlikte kullanılmasıyla örülmüştür. Köşelerde kesme taş ve mermer bloklar görülür. Pencere kemerleri taş ve tuğla ile , kadınlar kısmının girişi üzerindeki alınlık kemeri , saçak altındaki testere dişi ve tüm örtü sistemi tuğladır. Kadınlar kısmının kapısı mermer lento ve kemerle sınırlanır. Üsteki çökertme alınlık mermerle kaplıdır.
İsmail Bey Hamamı(Selçuk Hamamı )
İstanbul kapı Sultan Sokaktadır. XIV. Yy. başında yapılan Hamamın küçük bölümlerinin her biri değişik bir kubbe süslemesine sahiptir. Bir özel hamam olan bu eski eserin Ç.İbrahim Paşa'nın sarayının kalıntısı olması düşünüle bilir. Dış görünüşte taş ve tuğla sıraları arasında dikine tuğlalar yerleştirilmiştir.
Bu hamamın evvelce duvarlarında sıva üzerine zengin bir kabartma süsleme olduğu da izlerden ve evvelce çizilen rölövellerden anlaşılmaktadır.
1989/90 yıllarında konstrüksiyon bir şemsiye ile koruma altına alınmıştır.
Mimari özellikleri ile Türk sanatı tarihi içinde özel bir yere sahip olan İsmail Bey Hamamı'nın tarihçesi , kitabe ve kaynak verisi bilinmediğinden aydınlatılamamıştır. K.Otto-Dorn 15.yy.da inşa edildiğini ileri sürer. A.S.Ülgen 14.yy. başını tarif eder. G.Goodwin yapıyı 16 yy. sonunda yapıldığını söyler.
Hamam kuzey-güney doğrultusunda paralel eksenlerde yan yana dizilmiş ikişerden dört kubbeli mekan ile güney doğuda doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen planlı bir temel kalıntısında oluşur.
Dış cepheleri sade ve bölüntüsüz olan hamam moloz taş ,tuğla ve harç malzeme ile düzensiz bir şekilde inşa edilmiştir. Yalnızca batı cephede düzgün tuğla dizileri görülür . Örtü sistemi ve mukarnaslar tuğladır.
Orhan Gazi Hamamı
İznik surlarının dışındadır. Hamamdan hiçbir vesikada bahsedilmez . Yalnız Otto Dorn kale haricindeki Orhan Gazi Caminin az ilerisinde ve surların daha yakın olup çalılar ortasında kalan harabenin Orhan Hamamı olduğunu bildirmektedir.
Büyük Hamam
Yapım tarihi ve yaptıran kesin olarak bilinmemektedir. İznik'in en parlak dönemi XIV yy. ikinci yarısı ile XVI yy.ın ilk yarısı arasında yapıldığı sanılmaktadır.
Erkekler ve kadınlar bölümü ayrı olan çifte hamam biçiminde yapı taşı biçiminde yapı taş ve tuğladandır.
Evvelce yanlış olarak tekke sanılan bu yapının daha sonra hamam olduğu anlaşılmıştır. İki büyük kubbenin örtüğü çifte soyunma yerlerinden sonra gelen sıcaklık bölümleri son yıllarda yapılan binaların altında kalmıştır. " Malakari " denilen kabartma bezemelerde bu bölümdedir.
Büyük Hamam , Tekke , 1.Murat Hamamı , Meydan Hamamı ,Eski Hamam ,Çifte hamamın erkekler bölümü Belediye deposu olarak kullanılmıştır. Hamam dıştan doğu-batı doğrultusunda düzensiz dikdörtgen planlıdır. Batı cephede , eksenin güneyindeki kapıyla erkekler kısmın kare planlı ve tromplarla geçilen kubbeyle örtülü soyunmalığına girilir. Kuzey - güney doğrultusunda dikdörtgen planlı ve aynalı tonozla örtülüdür.
Kadınlar kısmı daha küçük boyutlu , büyük ölçüde erkekler kısmının planını tekrarlar. Hamamın kuzey cephesi , bitişiğindeki yapılarıyla tümüyle kapatılmış . batı cephesinin güneyi ( erkekler kısmının soyunmalığı ) orjinel durumunu korumaktadır. Kuzey kısmı büyük ölçüde orjinelliğini yitirmiştir. Kubbedeki tepe açıklıkları altıgendir. Yapı düzensiz bir örgü sistemiyle , cephelerde moloz, kesme taş ve hatıl olarak tuğla kullanılmıştır. Aynı örgü sistemi kubbe kasnaklarında da görülür. Pencere ve kapı kemerleri tuğladır. İçte duvarlar ve üst yapı sıvalıdır. Odalar büyük ölçüde tahrip olmuş malakâri bezemeler dikkat çeker., sekiz köşeli yıldız motifleri ve palmet dizilerinden oluşan süslemeler belirgindir.